Odszkodowanie za niewykonanie lub nienależyte wykonanie usług turystycznych objętych imprezą turystyczną

‍

Usługa turystyczna

‍

Usługa turystyczna, z uwagi na powszechność tego rodzaju usług oraz ich specyficzny charakter, otrzymała swoją definicję w polskim porządku prawnym. W świetle art. 4 pkt 1 ustawy o imprezach turystycznych i powiązanych usługach turystycznych (dalej jako u.i.t.) , za usługę turystyczną uznaje się:

a) przewóz pasażerów,

b) zakwaterowanie w celach innych niż pobytowe, które nie jest nieodłącznym elementem przewozu pasażerów,

c) wynajem pojazdów samochodowych lub innych pojazdów silnikowych,

d) inną usługę świadczoną podróżnym, która nie stanowi integralnej części usług wskazanych w literach od 1 do c.

‍

Impreza turystyczna

‍

Tak jak w przypadku usługi turystycznej, przepisy polskiego prawa rozróżniają również pojęcie imprezy turystycznej, jest ona połączeniem co najmniej dwóch różnych rodzajów usług turystycznych na potrzeby tej samej podróży lub wakacji, które połączone zostały przez jednego przedsiębiorcę turystycznego. Przykładowo, za imprezę turystyczną zgodnie z przedstawioną definicją należy uznać usługę, w ramach której jeden organizator przygotowuje zakwaterowanie oraz łączy je z inną usługą (wstęp na koncert lub innego rodzaju wydarzenie) (art. 5 ust. 1 pkt 1 u.t.i.).

‍

Co istotne, za imprezę turystyczną uznaje się również  usługi, na które zawarto odrębne umowy z dostawcami poszczególnych usług turystycznych, jeśli usługi te są:

a) nabywane w jednym punkcie sprzedaży i zostały wybrane, zanim podróżny zgodził się dokonać zapłaty lub

b) oferowane lub sprzedawane po cenie obejmującej wszystkie usługi lub po cenie całkowitej, lub gdy jedną z tych cen obciążany jest nabywca, lub

c) reklamowane lub sprzedawane przy użyciu określenia ,,impreza turystyczna'' lub podobnego, lub

d) łączone po zawarciu umowy, na podstawie której podróżny został uprawniony do dokonania wyboru spośród różnych rodzajów usług turystycznych, lub

e) nabywane od odrębnych przedsiębiorców turystycznych za pośrednictwem powiązanych procesów rezerwacji online, podczas których przedsiębiorca turystyczny, z którym zawarta została pierwsza umowa, przekazuje innemu przedsiębiorcy turystycznemu lub przedsiębiorcom turystycznym: imię i nazwisko podróżnego, adres poczty elektronicznej oraz szczegóły płatności, a umowa z tym innym przedsiębiorcą turystycznym lub przedsiębiorcami turystycznymi zostanie zawarta najpóźniej 24 godziny po potwierdzeniu rezerwacji pierwszej usługi turystycznej.

‍

Za przykład takiej imprezy turystycznej może posłużyć zakup wycieczki w biurze podróży, w ramach którego turysta dokonuje zakupu różnych powiązanych ze sobą usług turystycznych, nawet jeśli usługi te organizowane są przez odrębne podmioty.

Przepisy cytowanej ustawy regulują również przypadki, gdy pomimo spełnienia wskazanych wyżej przesłanek, usługi turystyczne w rzeczywistości nie stanowią imprezy turystycznej, gdy jedna usługa turystyczna powiązana jest z innymi usługami turystycznymi, które:

1) stanowią mniej niż 25% łącznej wartości połączonych usług turystycznych i nie są reklamowane jako istotny element tego połączenia, ani nie stanowią istotnego elementu z innych przyczyn lub

2) zostały wybrane i nabyte po rozpoczęciu realizacji usługi turystycznej.

Mając na uwadze powyższe, okoliczność, czy dane usługi w rzeczywistości stanowią imprezę turystyczną wymaga każdorazowej oceny w oparciu o indywidualne cechy zakupionych usług.

‍

‍

Kiedy podróżnemu przysługuje odszkodowanie?

‍

Zgodnie z art. 48 ust. 1 u.i.t., organizator turystyki ponosi odpowiedzialność za wykonanie usług turystycznych objętych umową o udział w imprezie turystycznej, bez względu na to, czy usługi te mają być wykonane przez organizatora turystyki, czy przez innych dostawców usług turystycznych. Wedle ust. 2 tego artykułu, podróżny powinien zawiadomić organizatora turystyki niezwłocznie, w miarę możliwości w trakcie trwania imprezy turystycznej, z uwzględnieniem okoliczności danej sprawy, o stwierdzeniu niezgodności.

Powyższe oznacza, że osoba biorąca udział w imprezie turystycznej może kierować swoje roszczenia względem organizatora turystyki za niewykonanie lub nienależyte wykonanie umowy. W tym celu, już na etapie trwania imprezy turystycznej podróżny powinien zgłosić niedogodności organizatorowi, o ile jest to możliwe.

‍

Za stwierdzone niezgodności usługi z treścią umowy, podróżnemu przysługuje między innymi obniżka ceny za każdy okres, w trakcie którego stwierdzono niezgodność, chyba że została ona spowodowana wyłącznym działaniem lub zaniechaniem podróżnego. Ponadto, podróżnemu przysługuje odszkodowanie lub zadośćuczynienie za poniesione szkody lub krzywdy, których doznał w wyniku niezgodności usługi z umową. Odszkodowanie powinno zostać wypłacone niezwłocznie (art. 50 ust. 1 u.i.t.).

‍

Warto jednak zaznaczyć, iż wedle art. 50 ust. 3 u.i.t., podróżnemu nie przysługuje odszkodowanie lub zadośćuczynienie za niezgodność w przypadku, gdy organizator turystyki udowodni, że:

1) winę za niezgodność ponosi podróżny;

2) winę za niezgodność ponosi osoba trzecia, niezwiązana z wykonywaniem usług turystycznych objętych umową o udział w imprezie turystycznej, a niezgodności nie dało się przewidzieć lub uniknąć;

3) niezgodność została spowodowana nieuniknionymi i nadzwyczajnymi okolicznościami.

‍

Kiedy odszkodowanie, a kiedy zadośćuczynienie?

‍

Odszkodowanie jest formą naprawienia szkody powstałej w majątku osoby poszkodowanej, dotyczy ono wobec tego szkód, które podróżny poniósł w trakcie imprezy turystycznej, a którą można w sposób obiektywny ocenić w pieniądzu. Może to być przykładowo uszkodzony sprzęt elektroniczny podróżnego, który został zniszczony w związku ze złą organizacją imprezy turystycznej. W zakres odszkodowania będą wchodzić również dodatkowe koszty jakie podróżny poniósł w związku z koniecznością zmiany zakwaterowania.

‍

Zadośćuczynienie jest natomiast świadczeniem pieniężnym które dotyczy szkód o charakterze niemajątkowym. Podróżny może domagać się zapłaty zadośćuczynienia między innymi za cierpnie fizyczne i psychiczne jakiego doznał w związku z nieudaną imprezą turystyczną. Katalog sytuacji, które mogą powodować powstanie roszczenia o zadośćuczynienie, jest otwarty. Są to wszelkie niedogodności, które powodują brak możliwości czerpania przyjemności z zaplanowanego wypoczynku.

‍

‍

Jak dochodzić odszkodowania od biura podróży?

‍

Podróżny w celu dochodzenia swoich roszczeń od organizatora imprezy turystycznej, powinien zatem już w trakcie trwania imprezy zgłaszać wszelkie niedogodności do organizatora.

‍

‍

‍

‍

Jeśli zaś takie działania nie są możliwe np. w przypadku braku możliwości kontaktu, powinien on zgłosić niedogodności niezwłocznie (w najbliższym możliwym terminie).

Kolejno, podróżny powinien zgłosić reklamację dotyczącą przebiegu imprezy turystycznej. Reklamacja powinna zostać złożona w formie pisemnej i określać w sposób dokładny wszelkie zdarzenia oraz wynikające z nich niedogodności. W piśmie stanowiącym reklamację podróżny może domagać się:

‍

1) obniżenia ceny za każdy okres, w którym stwierdzono niedogodności;

2) odszkodowania za powstałe szkody majątkowe, a także

3) zadośćuczynienia za szkody niemajątkowe.

‍

Szkody majątkowe powinny zostać opisane w sposób szczegółowy ze wskazaniem kwoty pieniężnej, która odzwierciedla uszczuplenie majątku podróżnego. Natomiast kwota zadośćuczynienia, którego domaga się podróżny powinna być uzależniona od rodzaju i stopnia niezgodności, a także czasu jej trwania. Przy czym nie istnieją konkretne zasady, na których można oprzeć się żądając tego świadczenia.

‍